Port lotniczy im. Lennarta Meriego został oficjalnie otwarty w 1936 r. choć już wcześniej korzystał z niego np. LOT, bo budowa trwała od 1931 r. W 1937 r. polski przewoźnik latał na trasie Helsinki-Tallinn-Warszawa-Jerozolima. Po wojnie w czasach komunistycznych jedyną linią latającą z Tallinna był rosyjski Aeroflot. W 1954 r. uruchomiono nowy, zbudowany w socrealistycznym terminal, który działał do 1980 r.

Wtedy, przed odbywającymi się w Tallinnie regatami olimpijskimi w ramach moskiewskich igrzysk, został uruchomiony nowy, działający do dziś terminal. Zaprojektował go Michaił Piskow, wzorując się na tradycyjnej estońskiej architekturze wiejskiej. W 1989 r. SAS jako pierwsza zagraniczna linia przywrócił rejsy do Tallinna. Terminal przeszedł renowację i dużą rozbudowę w latach 2006-2008 - architektami byli Jean Marie Bonnard, Pia Tasa i Inge Sirkel-Suviste. W 2009 r. lotnisku nadano imię prezydenta Estonii w latach 1992-2001.

W ostatnich latach lotnisko rozbudowało także infrastrukturę lotniczą (m.in. wydłużono do 3480 m pas startowy). Obecnie na lotnisku trwa rozbudowa infrastruktury w związku z koniecznością zapewnienia odpowiedniej przepustowości podczas estońskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej w drugiej połowie 2017 r.

Lotniskiem zarządza w pełni państwowa spółka Tallinn Airport (obsługuje ona także sześć pozostałych lotnisk w Estonii o minimalnym ruchu). W 2016 r. firma miała 46,8 mln euro przychodów (wzrost o 38 proc. wobec 2015 r.), z czego 36 proc. (13,2 mln euro) pochodziło z działalności lotniczej, a 64 proc. (23,7 mln) z innej - głównie obsługi naziemnej, wynajmu powierzchni handlowych, sprzedaży reklam i usług parkingowych. Zysk netto firmy wyniósł 6,2 mln euro.

Głównym przewoźnikiem na lotnisku w Tallinnie jest Nordica, która ma tam swój węzeł przesiadkowy. Jednak ponieważ wszystkie rejsy estońskiej linii są obsługiwane pod kodem LOT-u, to polska spółka statystycznie ma aż 23,5 proc. udziału w podaży miejsc z Tallinna. Dużymi przewoźnikami w stolicy Estonii są też łotewski airBaltic (17,2 proc. udziału), Lufthansa (9,7 proc.), Finnair (9,4 proc.) i SAS (8,7 proc.).

Przewoźnicy niskokosztowi nie odgrywają ważnej roli w Tallinnie - Ryanair, Norwegian i easyJet łącznie mają 12,8 proc. udziału w rynku, ale mimo to lotnisko planuje budowę drugiego terminala tylko dla tych linii.

Najważniejsze trasy obsługiwane z Tallinna to loty do Helsinek (13 proc. udziału w liczbie pasażerów), Frankfurtu (10 proc.) i Sztokholmu (9 proc.). W I kwartale 2017 r. ruch lotniczy w Tallinnie, m.in. dzięki współpracy Nordiki z LOT-em, wzrósł o 18,1 proc.

Lotnisko jest oddalone od ścisłego centrum miasta jedynie o 4 km. Przy sprzyjającej pogodzie można się do niego dostać nawet na piechotę. Przed wejściem do terminala na poziomie 0 mieści się także przystanek komunikacji miejskiej obsługiwany przez linie autobusowe nr 2 i 65.

Żeby dostać się do centrum należy wsiąść do autobusu nr 2, który kursuje średnio trzy razy na godzinę. Koszt pojedynczego biletu to 1,60 euro. Oprócz tego na lotnisku ma przystanek większość autobusów długodystansowych. Przy terminalu zlokalizowano także postój dla taksówek. Koszt dojazdu do centrum miasta jest niewielki i wynosi ok. 8 euro. Na lotnisku funkcjonuje także 10 wypożyczalni samochodów.

Na lotnisku obecnie wykorzystywany jest tylko jeden terminal pasażerski o powierzchni 25 tys. m kw. i przepustowości 2,5 mln pasażerów rocznie. Posiada on wydzieloną strefę Schengen i non-Schengen. Oprócz tego dostępny jest jeszcze oddzielny terminal VIP.

Choć budynek jest na skraju maksymalnej przepustowości, jest bardzo komfortowy dla pasażerów. Terminal jest trzypoziomowy. Na parterze oprócz wyjścia z terminala znajdują się także stoiska wypożyczalni samochodowych, automat biletowy, skrytki bagażowe, szatnia, automat z kawą i drobnymi przekąskami oraz schody na górny poziom.

Na pierwszym piętrze w części ogólnodostępnej znajdują się stanowiska check-in, kasy biletowe, punkt informacji turystycznej, kantor, wyjście i postój taksówek, strefa VIP, kiosk oraz restauracja Welcome Cafe.

Oprócz tego na drugim piętrze znajduje się wystawa fotograficzna z pracami znanych estońskich artystów. Kolekcja jest zmieniana co kilka miesięcy. Część ogólnodostępna mimo swoich relatywnie niewielkich rozmiarów jest komfortowa i umożliwia szybkie przemieszczanie się. Co więcej, w terminalu nie jest zbyt tłoczno.

Na tym piętrze znajduje się zarówno hala odbioru bagażu, jak i kontrola bezpieczeństwa i główna część hali odlotów.

Po przejściu przez kontrolę bezpieczeństwa pasażerowie muszą przejść przez strefę handlową typu walk-through. Zaraz obok znajduje się wejście do poczekalni biznesowej, która położona jest na 2. piętrze. Mogą z niej korzystać pasażerowie klasy biznes lub posiadający odpowiedni status w programach lojalnościowych podróżujący liniami Aeroflot, Nordica, LOT, Finnair, Lufthansa, airBaltic oraz Turkish Airlines. Dla pozostałych pasażerów wstęp do business lounge jest płatny i kosztuje 30 euro.

W strefie zastrzeżonej lotniska funkcjonuje osiem restauracji, w tym jedna w strefie non-Schengen. Wśród lotniskowych restauracji jedynym barem szybkiej obsługi jest Subway.

W strefie Schengen znajduje się 11 sklepów wolnocłowych oferujących standardowy asortyment od perfum przez alkohole po lokalne produkty. Ceny w sklepach nie są przesadnie wysokie i zasadniczo nie odbiegają od tych na mieście. W strefie non-Schengen znajdują się trzy punkty wolnocłowe.

Co ciekawe na lotnisku znajduje się także niewielka biblioteka. Jest ona zlokalizowana przy bramce nr 1 i oferuje książki w języku angielskim, estońskim i rosyjskim. Biblioteka jest czynna cały dzień i jest samoobsługowa. To miejsce dobre nie tylko do lektury, ale także jedno do odpoczynku przed lotem. Wypożyczanie książek jest oparte na zaufaniu. Pasażerowie mogą zabrać książkę ze sobą i zwrócić innym razem. Podróżni mogą także zostawić swoje książki w bibliotece.

Część zastrzeżona lotniska jest stosunkowo niewielka, ale bardzo dobrze zorganizowana i oznakowana. Od kontroli bezpieczeństwa do najdalszych gate'ów (na końcu pirsu terminala znajduje się strefa non-Schengen) jest bardzo blisko. Na pochwałę zasługuje podłoga wyłożona drewnianymi panelami czy utrzymane w równie bałtycko-skandynawskim klimacie detale dekoracyjne przy gate'ach. Nie brakuje też innowacyjnych elementów (co nie dziwi w kraju słynącym z rozwiniętego sektora IT), jak interaktywne podłogowe mapy wyświetlające siatkę połączeń z Tallinna.

Całość prezentuje się niezwykle przyjaźnie i pozostawia dobre wrażenie na pasażerach.

W wielu miejscach można natknąć się na logotypy Nordiki, co wzmacnia branding marki i zwiększa świadomość konsumentów. Na lotnisku dostępne jest bezpłatne Wi-Fi. Korzystanie z niego nie jest objęte żadnymi ograniczeniami czasowymi. Palenie w terminalu jest możliwe wyłącznie w wyznaczonych do tego miejscach.

Lotnisko dysponuje jednym pasem startowym o długości 3480 metrów i kierunku 08-26 (wschód-zachód). Wzdłuż drogi startowej ciągnie się pojedyncza droga kołowania, a terminal jest położony na zachodnim skraju pasa.

W 2016 r. lotnisko zostało wyróżnione przez The Guide to Sleeping in Airports i zdobyło trzecie miejsce w kategorii najlepszych lotnisk do spania w Europie, a rok wcześniej otrzymało drugą nagrodę za najlepsze lotnisko do 5 mln pasażerów rocznie w Europie od organizacji branżowej ACI Europe.

Nagrody te wydają się zasłużone - lotnisko jest bardzo przyjemne i utrzymane w typowym dla regionu stylu. To duże osiągnięcie, biorąc pod uwagę, że bryła terminalu pochodzi sprzed niemal 40 lat. Jednak przy bardzo wysokim obecnie tempie wzrostu, wkrótce port stanie się zatłoczony, dlatego władze lotniska powinny przyspieszyć prace nad budową nowego terminala.

fot. Piotr Golianek, Tallinn Airport, Wikipedia Commons

grafika Dominik Sipinski